Hàng ngày, chúng ta thường truy cập các trang web để phục vụ cho mục đích công việc, mua sắm và giải trí... Chúng ta sẽ không thể truy cập vào các trang web nếu không có web server.
Mục Lục [Ẩn]
Web server là một chiếc máy tính lớn được kết nối với tập hợp mạng máy tính của người dùng. Cỗ máy tính này chứa toàn bộ dữ liệu của một hoặc nhiều trang web mà nó được giao quyền xử lý. Mỗi web server có một IP riêng và có khả năng đọc nhiều tập tin như HTML, HTM... Web server thường có dung lượng lưu trữ lớn và tốc độ xử lý cao nhằm đảm bảo khả năng lưu trữ và vận hành kho dữ liệu trên internet. Web server hoạt động liên tục nhằm cung cấp dữ liệu xuyên suốt cho mạng lưới máy tính mà nó kết nối.
Web server có thể là phần cứng hoặc phần mềm hoặc bao gồm cả hai: Phần cứng: Web server là máy tính cỡ lớn lưu trữ và xử lý các file ảnh, tập tin HTML, CSS, JavaScript của trang web. Web server được kết nối với internet và người dùng có thể truy cập tới nó qua một hoặc nhiều tên miền, ví dụ như quantrimang.com. Phần mềm: Bao gồm các trình điều khiển nhận yêu cầu truy cập trang web, dữ liệu trên trang web của người dùng qua giao thức HTTP. Sau khi nhận yêu cầu từ người dùng phần mềm web server sẽ truy cập phần cứng để lấy những dữ liệu mà nó cần và chuyển tới cho người dùng cũng qua giao thức HTTP. Mặc dù chức năng chính là phân phát dữ liệu nhưng hiện tại các web server cũng có thể nhận dữ liệu từ phía người dùng cuối. Các dữ liệu mà người dùng thường tải lên gồm tập tin văn bản, nhạc và video.
Các công ty lớn, sở hữu các trang web với hàng tỷ người dùng như Facebook, Google thường phải sử dụng tới những siêu máy tính để làm web server. Tuy nhiên, người dùng thông thường hoặc doanh nghiệp nhỏ có thể dễ dàng đi thuê web server, máy chủ ảo VPS hoặc dịch vụ Hosting để lưu trữ dữ liệu cho trang web của mình.
Tại sao Web server và Web hosting về bản chất lại giống nhau? Hiểu một cách đơn giản thì server là một hệ thống máy tính lớn. Còn hosting thì là cách người ta chia một server ra thành các vùng nhỏ hơn để phục vụ cho những nhu cầu không quá lớn của người dùng. Nói nôm na server nó giống như một cái ổ đĩa máy tính, còn hosting là các phân vùng được chia ra trên đó dạng như ổ C, D, E …
Chính dựa theo đặc tính như vậy nên Web server thường hướng đến những khách hàng lớn, đa phần là các doanh nghiệp hoặc tổ chức. Còn Web hosting hướng đến những nhóm khách hàng cá nhân là chủ yếu. Với việc sử dụng Web hosting vừa có thể giúp đáp ứng được yêu cầu mà lại tiết kiệm chi phí hơn nhiều do với việc dùng Web server.
Apache, tên đầy đủ là Apache HTTP Server, là một phần mềm quản lý máy chủ web của công ty Apache Software Foundation. Apache có lịch sử lâu đời và được sử dụng vô cùng phổ biến, chiếm hơn 45% thị phần web server software.
So với Apache, NGINX là một web server software hiện đại và hợp xu thế hơn. NGINX có khả năng xử lý khối lượng kết nối lớn hơn và tốt hơn nhờ vào cấu trúc hướng sự kiện không đồng bộ (event-driven, asynchoronous) độc đáo. Nhờ nó, NGINX được tin dùng bởi các website, công ty có quy mô lớn và phức tạp như Google, WordPress hay Netflix.
Tuy không quá phổ biến nhưng mô hình web server LightTTPD vẫn được rất nhiều người tin dùng bởi vì nó rất linh hoạt và chiếm rất ít tài nguyên hệ thống. LightTTPD phù hợp nhất cho các website tĩnh và động với quy mô vừa và nhỏ, giúp tiết kiệm thời gian và công sức cài đặt, khi cần chuyển đổi hay chỉnh sửa gì cũng dễ dàng hơn rất nhiều. Ngoài ra, cũng còn một số web server software nổi bật khác như LiteSpeed, Microsoft IIS,… được linh hoạt sử dụng cho nhiều mục đích cụ thể khác nhau.
Tương tự như các phần mềm được sử dụng trên máy tính của bạn, web server software cũng chỉ là 1 ứng dụng phần mềm. Chúng được cài đặt trên một máy mà bạn lựa chọn để giúp người dùng có thể tìm kiếm các thông tin mà website của bạn cung cấp. Vì thế mà cần phải có một máy tính cấu hình tốt, đáp ứng được khối lượng lớn người dùng truy cập cũng như lưu trữ được dung lượng dữ liệu cao.
Server ảo cần phải được hoạt động liên tục 24/24, không ngắt quãng để phục vụ cho việc cung cấp thông tin trực tuyến. Chính vì thế mà việc lựa chọn server đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong chất lượng, tốc độ lưu chuyển thông tin từ web server sang máy tính truy cập. Để đáp ứng được các yêu cầu của thay đổi không ngừng của các doanh nghiệp, dịch vụ cho thuê server ngày càng phát triển rộng mở và mạnh mẽ, cho phép tạo ra nhiều gói dịch vụ đa dạng để các doanh nghiệp có thể tìm ra lựa chọn tối ưu cho mình. Web server càng mạnh sẽ càng giúp cho quá trình lưu trữ dữ liệu, tốc độ lưu chuyển thông tin trên website được thuận tiện hơn, phục vụ cho quá trình truy cập của người dùng.
Để thực hiện các chức năng trên, một web server cần phải có 2 thành phần: phần cứng và phần mềm.
Về phần cứng, web server là những máy tính hoặc cụm máy tính có cấu hình chung rất mạnh với dung lượng lớn để lưu trữ CSDL và đặc biệt là tốc độ xử lý cao. Một số website phổ biến có thể có tới hàng ngàn lượt truy cập trong cùng một phút, con số này đối với một game online còn khủng khiếp hơn nữa. Với mỗi một vị khách đang truy cập có thể đưa ra rất nhiều yêu cầu đến máy chủ, khiến khối lượng công việc cần phải giải quyết của máy chủ là rất lớn. Tất nhiên, những website hay ứng dụng nhỏ, ít truy cập thì vẫn có thể được vận hành bởi các máy tính trung bình, nhưng mặt bằng chung thì web server có cấu hình vượt trội hơn hẳn. Thành phần còn lại của web server chính là phần mềm quản lý máy chủ web (web server software). Phần mềm quản lý máy chủ web cho phép biến một máy tính bất ký thành máy chủ web với đầy đủ chức năng lưu trữ, nhận và xử lý yêu cầu từ máy khách.
Với phần mềm quản lý máy chủ web, viện vận hành web server sẽ dễ dàng và hiệu quả hơn. Nhưng lợi ích quan trọng nhất chính là có thể quản lý máy chủ từ xa – rất cần thiết vì hầu hết máy chủ đều được đặt ở một trung tâm máy chủ (data center) nằm đâu đó dưới mặt đất mà không thể chạm vào “trực tiếp”.